
” नेसली ग बाई मी, चंद्रकला ठिपक्यांची. बाई ठिपक्याची,
तिरपी नजर माझ्यावर ह्या सावळ्या हरीची,
तिरपी नजर माझ्यावर ह्या सावळ्या हरीची….. “
…
Celebrating Passion for Food

” नेसली ग बाई मी, चंद्रकला ठिपक्यांची. बाई ठिपक्याची,
तिरपी नजर माझ्यावर ह्या सावळ्या हरीची,
तिरपी नजर माझ्यावर ह्या सावळ्या हरीची….. “
…

“Being Indian is not blood as much as it is culture.”
– Tony Hillerman
किती यथार्थ आहे हे वाक्य ! संस्कृती आणि आचारविचारांचे बाळकडू भारतीयांच्या नसानसांतून खेळतात , असे म्हटले तर वावगे ठरणार नाही ! प्रत्येक पाच मैलांवर पाणी बदलते, तशी भाषा , राहणीमान , जीवनपद्धती बदलतेच आणि निसर्गाशी व इतर जातबांधवांशी सामाजिक बांधिलकी जोडून राहण्याची माणसाची संस्कृती पाहावयास मिळते. उर्दूतला ” तहजीब ” हा शब्द उच्चारला तरी भारतीय गंगा – जमुनी संस्कृतीचा गोडवा मनाला भावून जातो .
…

” ओ मयेकरांची सुकन्या, बरं झाले इथेच भेटलात , हे पोस्टकार्ड आलेय बघा आईच्या नावाने , घेऊन जा वर नीट “, असे म्हणून रिटायरमेंटच्या उंबरठ्यावर उभ्या असलेल्या पोस्टमन काकांनी माझ्या हातात पत्र दिले . ” चिरंजीव सुमन , हिस माझे अनेक आशीर्वाद ! बऱ्याच दिवसांत तुमची खुशाली जाणून घ्यायची इच्छा होतीच आणि आता पत्र लिहिण्यास देवकृपेने तसे कारणच मिळाल्याने ….. ” असं मोठ्यामोठ्याने वाचत , आमची स्वारी ,वय वर्षे नऊ , एका हातात मिल्टनची गोलमटोल राणी रंगाची पाण्याची बरणीसदृश बाटली आणि पाठीवर दप्तराचा, मांड्यांपर्यंत येणारा बोजा सांभाळत बिल्डिंगमध्ये शिरत होती .
…

आपल्या भारतीय जेवणात दह्याला अनन्यसाधारण महत्त्व आहे . आयुर्वेदात अन्न कोणकोणत्या प्रकारांत खावे याचा उल्लेख आढळतो , जसे की लेह्य , पेय , चोष्य, भोज्य, आणि भक्ष्य यांत दह्याचा वेगेवेगळ्या प्रकाराने समावेश केला जातो . दह्यापासून बनलेल्या चटण्या , रायती , कोशिंबिरी पानाची डावी बाजू दृष्ट लागण्यासारखी सजवतात , तर दह्यापासून बनलेले श्रीखंड, लस्सी , पियुष , मठ्ठा सारखे मधुर पदार्थ आणि पेये जिभेचे चोचले सुद्धा पुरवतात . जेवणात सगळ्यात शेवटी वाढलेला दही भात पोटाच्या आरोग्यासोबत मनाचीही तृप्ती साधून जातो .
…

Many a times, we are too lazy to cook a complete meal and seek refuge in the comforts of what is known as “one dish meal”. We all should have handful of such recipes ready in our repertoire, because you may never know when you are too tired after your office work and may not want to spend next couple of hours toiling in kitchen. My go to comfort food, on such busier days would be kadhi-chawal.
…

दक्षिण भारतासाठी आंतरिक ओढ कधी नी कशी निर्माण झाली हे मला नाही सांगता येणार , परंतु माझ्या जीवनातल्या महत्त्वाच्या टप्प्यांत आणि पर्यायाने खाद्यजीवनात, हा दक्षिण भारत नेहमीच हिरीरीने भाग घेत आलाय . ‘शिक्षण’, हाच मानाने आणि उत्तम जीवन जगायचा मार्ग आहे , असे मानणाऱ्या मुंबईतील मध्यमवर्गीय घरातला जन्म आणि त्यानंतर स्वप्ने पूर्ण करण्यासाठी पंखांत बळ देणारी माझी आय टी तली नोकरी , ही कर्नाटकाची भेट ! घरापासून पहिल्यांदाच दूर , जिथे माता पिता जवळ नसताना , जीवाला जीव देणारे माझ्याच वयाचे सखे-सवंगडी ,हे सगळे कधी आपलेसे झाले कळलेच नाही!
…

हिंदू कालगणनेप्रमाणे माघ हा वर्षातला अकरावा महिना .. यात पौर्णिमेच्या मागे किंवा पुढे मघा नक्षत्र म्हणूनच याचे नाव माघ ! या मासाला कुठेतरी ” तपमास ” म्हणून म्हटल्याचे सुद्धा ऐकिवात आहे . शिशिर ऋतूची सुरुवात याच महिन्यात होते आणि पूर्ण निसर्ग धुक्याची चादर ओढून जरासा आळसावलेला !
…

This time of the year, in Maharashtra we celebrate the festival of Ganesh Jayanti from Magh Shukla Pratipada to Magh Shukla Panchmi as per Hindu calendar! Magh Chaturthi , especially is believed to be the day on which Lord Ganesh was born. There are many stories that I have heard and read about Ganesh!
…

” Love is in the air !” दरवर्षी जणू असे म्हणत, फेबुवारी येऊन ठेपतो ! जागतिक स्तरावर प्रेमाचा उत्सव म्हणजेच व्हॅलेंटाईन वीकचे हे दिवस ! सळसळती तरुणाई असो किंवा मुरांब्याप्रमाणे मुरलेले अर्ध्या शतकाहून जास्त काळ सोबत असलेले , समाधानी वार्धक्य .. आपल्या नुकत्याच सुरु झालेल्या प्रेमाच्या किंवा एकत्र हा जीवनाचा भवसागर पार केलेल्या पार्टनरशिपच्या नात्याला साजरे करण्यासाठी हे दिवस वेगवेगळ्या वैशिष्टयांनी भारून गेलेले .. ऐन विशीतला नुकताच मिसरूड फुटू लागलेला तरुण हातात मोट्ठे गुलाबी रंगाचे टेडी घेऊन बाईकच्या आरशात स्वतःला निरखत किक मारून , हा पुढे निघून सुद्धा गेला , तर बागेच्या कोपऱ्यात सत्तरीच्या आजींच्या चंदेरी केसांच्या अंबाड्यात आजोबा हळूच इकडे तिकडे पाहत मोगऱ्याच्या शुभ्र कळ्यांचा गजरा माळत आहेत ! ही अशी दृश्ये नजरेस पडली की खरंच खुद्कन हसू येते . इतकेच काय आता शिशिराच्या गोठवणाऱ्या थंडीने आखडून गेलेल्या निसर्गाला सुद्धा वसंताच्या चैत्रपालवीचे वेध लागलेत.. काही दिवसांतच निसर्गाचा प्रेमोत्सव रंगणार , आणि त्या प्रेमाला कुठलाही आडपडदा नाही , ना जागेचे , ना वेळेचे , ना लोकलज्जेचे ,, असेल ते फक्त नी फक्त अमर्याद , निरंकुश, आणि निखळ प्रेम !
…

माणसाला पाच ज्ञानेंद्रिये असतात -सांगा बरे कोणती? बघा … सगळे कसे शाळेत शिकवलेल्या क्रमानेच उत्तर पुटपुटायला लागलेत, होय ना ? डोळे , नाक , कान , जीभ आणि त्वचा ! आमच्या पहिलीच्या वर्गशिक्षिका तर मला अजून आठवतात , त्यांनी अगदी हाताचे तळवे एकेक इंद्रियावर लावून तसेच वेडावल्यासारखी जीभ बाहेर काढून मग आपल्याच हाताला हलकाच चिमटा काढून , जीभ नी त्वचा म्हणायला शिकवले होते ! आता आठवले तरी ओठांच्या कडा अगदी कानांपर्यंत पसरून हसायला येते ! माझी दोन ज्ञानेंद्रिये अनुक्रमे डोळे नी कान लहानपणीच मायनस नंबरच्या जाड भिंगांच्या अतिरिक्त भारामुळे थोडीशी दमलेली ..
…